KỸ NĂNG THOÁT HIỂM ĐƯỜNG BỘ VÀ ĐƯỜNG THỦY

Tai nạn giao thông kinh hoàng vào rạng sáng ngày 22.5 đã cướp đi mạng sống của 13 người và làm bị thương 40 người, vừa xảy ra tại huyện Hàm Thuận Nam, Bình Thuận.

Đây không phải là tai nạn đầu tiên ở điểm đen này. Nhiều lý do được đưa ra như đường hẹp, không có dải phân cách, tài xế chạy ẩu…Duy có 2 điều ít được nhắc tới nhưng lại là nguyên nhân quan trọng. Thứ nhất là thời điểm xảy ra tai nạn. Theo đồng hồ sinh học của con người, thì thời điểm tài xế mệt mỏi nhất, nếu chạy ban ngày là 12g30 – 13g30. Nếu chạy đêm là 3g30 – 5g00.Đây cũng là thời điểm mà hành khách thường ngủ sâu, ít ai thức cùng tài xế, kể cả phụ xế lẫn hướng dân viên nếu có.

Là hướng dẫn viên, tôi cảm nhận rất rõ điều này. Khi mọi người ngủ say (ngủ cũng lây rất nhanh), chỉ cần tài xế, “gật đầu”  bất chợt là lạc tay lái. Do vậy phụ xế cùng với hướng dẫn viên phải luôn thức cùng tài xế trên mọi chặng đường. Buổi sáng và trưa, tài xế chỉ ăn lót dạ vì “Căng da bụng thì chùng da mắt”. Do vậy, tại các điểm dừng, tài xế phải được ưu tiên ăn và nghỉ trước, tranh thủ xả hơi hoặc chợp mắt để phục hồi sức khỏe phục vụ. Các tour du lịch, do phải ăn nghỉ chung với hướng dẫn viên nên tài xế thường phải ăn và nhận phòng sau cùng. Bất cập này, cần phải được xóa bỏ.

Thứ 2 là kỹ năng thoát hiểm đường bộ và đường thủy. Hành khách hàng không, trước khi máy bay cất cánh đều được hướng dẫn tỉ mỉ các kỹ năng thoát hiểm.Các tàu du lịch lớn cũng làm tương tự. Riêng với đường bộ, cả ô tô và xe lửa đều không có. Các tàu chở khách du lịch nhỏ cũng không thấy. Đáng lý đây là việc bắt buộc của các phụ xế và huớng dẫn viên trước khi xe lăn bánh. Việc làm này vừa giúp khách thoát hiểm khi xảy ra tai nạn, cũng là cách nhắc nhở tài xế phải cẩn thận khi ngồi sau tay lái. Chắc chắn trong số những nạn nhân của nhiều tai nạn giao thông đường bộ vừa qua, không ít người thiệt mạng vì hoảng hốt, không biết cách thoát hiểm.

Đường thủy cũng vậy.Chỉ cần 5 – 7 phút hướng dẫn là có thể giúp nạn nhân thoát lưỡi hái tử thần.Tôi nhớ lần famtrip du lịch sinh thái ở Brunei năm 2008. Trước khi cano xuất bến, các nhân viên xuống tàu, kiểm tra  nút cài của áo phao từng khách một.“Phải giảm thiểu tối đa thương vong khi gặp tai nạn”.Một nhân viên giải thích khi đọc được trong mắt vài khách sự khó chịu vì sự cẩn trọng quá đáng của họ.

Giảm thiểu tai nạn giao thông và thương vong là trách nhiệm của mọi người. Dĩ nhiên nhà nước phải tiên phong và chủ đạo, tiếp theo là các doanh nghiệp, sau cùng là những người tham gia giao thông. Kết quả tùy thuộc vào sự đồng bộ và đồng lòng bộ ba : nhà nước – doanh nghiệp – người tham gia giao thông. Phải cấp bách hạn chế tối đa những tai nạn thương tâm đang xảy ra như cơm bữa trên đất nước mình. Muộn còn hơn không.

 *Nguyễn Văn Mỹ (Lửa Việt Tours).